Uchwała Nr XII/121/2011 Rady Gminy Michałowice z dnia 21 grudnia 2011 r.

 

 

 

 

Uchwały Nr XII/121/2011

Rady Gminy Michałowice

GMINNY PROGRAM PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH GMINY MICHAŁOWICE NA ROK 2012

          Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych należą do  zadań własnych gminy. Zadanie to realizowane jest w ramach rocznego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Podstawę prawną programu stanowi ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z późn. zm.). Ponadto program opiera się na ustawie  z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie ( Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej  (Dz. U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm). Realizacja gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych powinna przyczyniać się do ograniczania dostępności i spożycia napojów alkoholowych oraz zmiany struktury ich spożywania, działania na rzecz trzeźwości  oraz przeciwdziałania powstawaniu i usuwaniu następstw nadużywania alkoholu.  Program został opracowany na podstawie rekomendacji  do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych PARPA. Jest zgodny z założeniami Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-2015, Gminną Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Michałowice oraz Gminnym programem przeciwdziałania przemocy.

Rozdział I

Charakterystyka zjawiska

            W Polsce szacuje się, że coraz więcej dzieci i młodzieży sięga po napoje alkoholowe i narkotyki, zaburzając swój rozwój fizyczny i psychospołeczny, wchodząc na drogę uzależnienia. Najbardziej rozpowszechnioną formą uzależnień w Polsce jest alkohol.  Integralna profilaktyka uzależnień zakłada solidarne współdziałanie różnych środowisk na rzecz kształtowania u dzieci i młodzieży postaw abstynenckich, co oznacza pomaganie dzieciom i młodzieży w zajęciu dojrzałej postawy we wszystkich podstawowych dziedzinach ludzkiego życia. Alkohol powoduje uzależnienie, stanowi obciążenie w wielu dziedzinach życia. Obejmuje szkody zdrowotne i społeczne.  Raport „Alkohol w Europie. Perspektywa zdrowia publicznego”  opracowany dla Komisji Europejskiej ocenia, że aż  23 miliony europejczyków jest uzależnionych od alkoholu a alkohol jest przyczyną 195 tysięcy zgonów rocznie w Europie. Natomiast w Polsce według raportów PARPA, uzależnionych od alkoholu z objawami klinicznymi jest około 850 tys. osób a osób pijących szkodliwie 3,6 mln.

            Dorośli członkowie rodzin alkoholowych, w których nadużywanie alkoholu zaburza życie rodzinne stanowią w Polsce  populację liczącą 1,5 – 2 mln. osób. Jednocześnie dzieci i młodzież żyjąca w tych rodzinach to także około 2 mln. Według raportu ESPAD z 2007 roku w Polsce napoje alkoholowe okazały się najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną wśród młodzieży szkolnej. Próby picia ma za sobą 92,5 % gimnazjalistów z klas trzecich i 96,7% uczniów drugich klas szkół ponadgimnazjalnych. Badania ESPAD w 2011 roku nadal potwierdzają, iż picie  alkoholu przez młodych ludzi jest najczęstszym zachowaniem ryzykownym. 12 miesięcy przed badaniem jakiekolwiek napoje alkoholowe piło 78,3% 15-latków. Odnotowuje się co prawda spadek pewnych wskaźników dotyczących sięgania przez młodych ludzi po substancje psychoaktywne, ale nadal wyzwaniem dla osób pracujących z młodzieżą jest grupa młodych ludzi eksperymentujących ze środkami psychoaktywnymi i przekraczających próg nietrzeźwości (21,4% uczniów trzecich klas gimnazjów). W badaniach obserwujemy również trend wyrównywania się zachowań ryzykownych wśród dziewcząt i chłopców.

            Do chwili obecnej na ternie Gminy Michałowice nie była przeprowadzana pełna diagnoza zjawiska problemu uzależnień pozwalająca na określenie skali zagrożenia na poziomie lokalnym. Jednakże z informacji przekazanych przez szkoły wynika, iż pedagodzy szkolni posiadają wiedzę z tego zakresu. Na terenie Gminy Michałowice działają dwa zespoły szkół i jeden zespół szkolno-przedszkolny. Łącznie w szkołach na terenie gminy uczy się 2059 uczniów. Ponadto  z analizy danych Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wynika, że w ramach dyżurów Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego  udzielono 75 porad dla osób borykających się z problemem alkoholowym oraz osób współuzależnionych. Profilaktyką w formie programów skierowanych do dzieci i młodzieży objęto łącznie 640 uczniów ze szkół ( dane za rok 2010) Powyższe dane wskazują, że w ramach programu powinny znaleźć się działania, które przyczynią się do zapewnienia dostępności pomocy dla samych uzależnionych, szeroko rozumianej pomocy dla rodzin osób uzależnionych, jednakże w sposób szczególnie urozmaicony powinna być stosowana profilaktyka  kierowana przede wszystkim do  dzieci i młodzieży. Ponadto ważne jest aby w ramach programu była prowadzona edukacja środowiskowa, propagująca informacje dotyczące systemu pomocy, jak również działań interwencyjnych oraz wpływająca na zmiany zachowań i postaw mieszkańców. Ważne jest aby w zakresie działań zapobiegawczych, naprawczych i pomocowych prowadzona była dalsza współpraca pomiędzy:

1)      Gminnym Ośrodek Pomocy Społecznej,

2)      Gminną Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

3)      Punktem Informacyjno-Konsultacyjnym,

4)      Komisariatem Policji w Regułach,

5)      szkołami,

6)      Poradnią Leczenia Uzależnień w Pruszkowie,

7)      Wojewódzkim Ośrodkiem Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia,

8)      Zespołem Ośrodków Wsparcia.

Celem strategicznym programu jest prowadzenie szeroko rozumianej profilaktyki uzależnień przyczyniającej się do zmiany stylu życia, wzrostu wiedzy i świadomości mieszkańców (w szczególności dzieci, młodzieży) z zakresu problematyki uzależnień i zachowań ryzykownych, oraz zapewnienie skutecznej pomocy osobom uzależnionym od alkoholu, ich rodzinom.

Zadania w ramach programu

Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu w szczególności:

1)      zakup usług zdrowotnych i programów zdrowotnych w tym pomocy terapeutycznej prowadzonej przez Mazowieckie Specjalistyczne Centrum Zdrowia im. prof. Mazurkiewicza, Wojewódzki  Ośrodek Terapii Uzależnień od Alkoholu i Współuzależnienia w Pruszkowie,

2)      prowadzenie Punktu Informacyjno- Konsultacyjnego dla osób uzależnionych i ich rodzin.

Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie w szczególności:

1)      dofinansowanie działalności terapeutycznej w ramach grupy wsparcia dla osób współuzależnionych w tym: terapii grupowej dla ofiar przemocy oraz treningu dla osób wychodzących z nałogu prowadzonej przez  Poradnię Leczenia Uzależnień w Pruszkowie,

2)      współpraca z Zespołem Ośrodków Wsparcia w Piastowie w ramach pomocy świadczonej ofiarom przemocy,

3)      podnoszenie kompetencji osób pracujących w obszarze przemocy i alkoholizmu poprzez finansowanie szkoleń, w tym szkoleń pozwalających na uzyskanie certyfikatu z zakresu przeciwdziałania przemocy, oraz zakup tematycznych książek, publikacji i czasopism,

4)      udzielanie wsparcia i informacji ofiarom przemocy w rodzinie w punkcie Konsultacyjno – Informacyjnym,

5)      doskonalenie metod interwencji przeciwdziałania przemocy w ramach procedury „Niebieskiej Karty”,

6)      zakup lub opracowanie i wydruk ulotek, informatorów dotyczących oferty pomocy dla osób i członków rodzin z problemem uzależnienia lub przemocy,

7)      przeprowadzenie badań dotyczących zjawiska uzależnienia od alkoholu i przemocy,

8)      finansowanie spotkań, zajęć, wyjazdów w tym  kolonijnych z programem terapeutycznym dla dzieci i młodzieży.

Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej dla dzieci i młodzieży, rodziców oraz nauczycieli i pracowników innych służb na terenie Gminy Michałowice, a w szczególności:

1)      prowadzenie na terenie szkół programów profilaktycznych dla dzieci, młodzieży, rodziców i nauczycieli,

2)      finansowanie obozów, kolonii i innych form wypoczynku dla dzieci i młodzieży   w szczególności realizujących programy profilaktyczne w tym np. przeciwdziałanie agresji i przemocy promocję zdrowego stylu życia wolnego od  środków odurzających,

3)      organizowanie konkursów, quizów edukacyjnych, wystaw, promujących zdrowy styl życia wolny od środków odurzających, w tym finansowanie nagród,

4)      włączanie się w ogólnopolskie programy profilaktyczne  w tym z zakresu przeciwdziałania przemocy,

5)      dofinansowanie zajęć sportowych dla dzieci i młodzieży promujących zdrowy styl życia wolny od środków odurzających,

6)      finansowanie nagród dla dzieci i młodzieży za udział w Gminnej Olimpiadzie Sportu,

7)      finansowanie szkoleń dla Członków Gminnej Komisji ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i innych grup zawodowych z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień,

8)      finansowanie szkoleń dla sprzedawców z zakresu przestrzegania zakazu sprzedaży alkoholu

9)      zakup i rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych z zakresu profilaktyki zachowań ryzykownych,

10) zakup materiałów edukacyjnych w tym książek, czasopism związanych z działalnością profilaktyczną,

11) przeprowadzenie diagnozy i analiza problemu uzależnień w środowisku lokalnym,

12) prowadzenie edukacji społecznej w ramach gminnej  kampanii

13) podejmowanie innych działań wynikających z potrzeb społecznych w zakresie profilaktyki oraz działalności informacyjnej i edukacyjnej w tym m. in: promocja wolontariatu. finansowanie spotkań, debat, warsztatów itp.,

14) podejmowanie działań informacyjnych w lokalnej prasie, na stronie internetowej, w trakcie imprez gminnych.

Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych poprzez podjęcie współpracy i zlecenie niektórych zadań.

Finansowanie wyposażenia oraz bieżących kosztów utrzymania siedziby Gminnej Komisji ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz pokrywanie kosztów związanych z zakresem prac komisji w tym np. koszty biegłych, koszty  sądowe.

Zadania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Podejmowanie czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu w tym:

1)      wzywanie osób uzależnionych od alkoholu oraz motywowanie zarówno osób uzależnionych współuzależnionych do podjęcia psychoterapii w placówkach lecznictwa odwykowego,

2)      rozpatrywanie otrzymanych zgłoszeń dotyczących osób uzależnionych od        alkoholu,

3)      motywowanie osób pijących ryzykownie i szkodliwie, ale nie uzależnionych, do zmiany szkodliwego wzoru picia,

4)      kierowanie osób, co do których istnieje podejrzenie o nadużywanie alkoholu na badanie przez biegłych w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu,

5)      przygotowanie dokumentacji związanej z postępowaniem sądowym wraz z opinią       wydaną przez biegłego,

6)      złożenie do właściwego sądu rejonowego wniosku o wszczęcie postępowania.

Podejmowanie działań zmierzających do ograniczenia dostępności alkoholu na terenie Gminy Michałowice   poprzez:

1)      przestrzeganie zasad obrotu napojami alkoholowymi, w tym zasad wydawania i cofania zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia na miejscu i poza miejscem sprzedaży oraz przeprowadzania kontroli w punkcie sprzedaży           i podawania napojów alkoholowych,

2)      przestrzeganie zakazu spożywania napojów alkoholowych w miejscach publicznych poza miejscami do tego wydzielonymi,

3)      zobowiązanie przedsiębiorców do umieszczenia w widocznym miejscu, w punkcie sprzedaży alkoholu następujących informacji:

a)      o zakazie sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18 lat i osobom nietrzeźwym,

b)      o zakazie sprzedaży na kredyt i pod zastaw,

c)      o szkodliwości spożywania napojów alkoholowych,

d)      w punktach sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży o zakazie spożycia alkoholu w punkcie sprzedaży i jego najbliższym otoczeniu.

            Kontrole są przeprowadzane w zespołach dwuosobowych składających się z członków Gminnej Komisji ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Z przeprowadzonej kontroli sporządza się protokół, który wraz z wnioskami należy przedstawić organowi wydającemu zezwolenie. Kontrolowany przedsiębiorca w przypadku otrzymania zaleceń pokontrolnych zobowiązany jest w terminie 30 dni powiadomić Referat Spraw Obywatelskich Urzędu Gminy Michałowice o sposobie wykonania tych zaleceń. O ile kontrolowany przedsiębiorca w wyznaczonym terminie nie przedstawi sposobu wykonania zaleceń pokontrolnych w Referacie Spraw Obywatelskich zostanie wszczęte postępowanie wyjaśniające przedstawione w protokole nieprawidłowości. Z przeprowadzonej kontroli zespół kontrolujący sporządza protokół w trzech egzemplarzach dla:

1)      Przedsiębiorcy,

2)      Referatu Spraw Obywatelskich Urzędu Gminy Michałowice,

3)      Gminnej Komisji ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

            Kontrolę punktów sprzedaży napojów alkoholowych przeprowadza się zgodnie z planem kontroli na 2012 r.  na podstawie imiennego upoważnienia Członka Komisji wydanego przez Wójta Gminy. 

Zasady wynagradzania członków GKRPA

1. Członek Komisji otrzymuje wynagrodzenie raz w miesiącu na postawie złożonego oświadczenia o wykonaniu czynności potwierdzonego przez Przewodniczącego Komisji według następujących zasad wynagradzania:

1)      za posiedzenie Komisji - 100 zł,

2)      za godzinę dyżuru w Punkcie Informacyjno - Konsultacyjnym – 45 zł

3)      za dyżur członka Komisji - 45 zł ,

4)      za udział w przeprowadzeniu kontroli i rekontroli jednego punktu sprzedaży napojów alkoholowych – 45 zł.

1. Za udział w pracach, o których mowa w pkt 1 uważa się czynności związane z realizacją zadań Komisji wynikających z Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, a także czynności określone w Regulaminie Gminnej Komisji ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Michałowicach.
2. Środki na wypłatę wynagrodzenia wymienionego w pkt. 1 zapewnia się corocznie w budżecie Gminy Michałowice w ramach dochodów własnych pochodzących z zezwoleń na sprzedaż alkoholu.

Przewidywane rezultaty

Program przewiduje osiągnięcie następujących rezultatów:

1)      zmiana  postaw  wobec problemów uzależnień,

2)      zwiększenie wiedzy  w zakresie  uzależnień,

3)      poprawa dostępu do informacji na temat bazy materialnej, organizacyjnej i merytorycznej w zakresie profilaktyki uzależnień i przeciwdziałania przemocy,

4)      opracowanie diagnozy.

Realizatorzy i odbiorcy programu

Realizatorem programu jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Program realizowany będzie  przy współpracy ze szkołami, placówkami służby zdrowia, firmami i osobami fizycznymi realizującymi usługi z zakresu programu. Odbiorcami  programu są w szczególności osoby uzależnione i ich rodziny, osoby i rodziny ze środowisk zagrożonych oraz dzieci i młodzież.

Finansowanie programu

Środki finansowe na realizację programu stanowią dochody własne Gminy pochodzące z wpływów z tytułu opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych znajdujące się w rozdziale 85154.

Sprawozdanie z realizacji Gminnego Programu  stanowić będzie integralną część sprawozdania z działalności Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.